Cuối tháng 12/2023,giáo sư David Carpenter ở Anh phát hiện bất thường khi đang nghiên cứu bản sao của Magna Carta được số hóa thành tài liệu "HLS MS 172" đăng trên websites thư viện Trường Luật Đại học Harvard.

Nhận thấy những điểm đặc trưng của bản gốc từ thế kỷ 13,ông đã hợp tác với một giáo sư Anh khác để xác minh. Họ dùng các kỹ thuật tiên tiến như quang phổ,tia cực tím,xác nhận đây chính là một trong những bản gốc còn sót lại,Đại học Harvard thông báo ngày 15/5.

Magna Carta (Đại Hiến chương) là văn kiện lịch sử được Hồng y Stephen Langton,Tổng giám mục Canterbury soạn năm 1215,khi các lãnh chúa nổi dậy buộc vua John của Anh ký vào như một thỏa thuận hòa bình,sau khi ông này tăng thuế vô lý và xâm phạm quyền lợi của giới quý tộc,Giáo hội Anh.

Bản gốc của văn kiện Magna Carta từng được Đại học Harvard mua với giá 27 USD. Ảnh: Harvard Law School

Văn kiện gồm 63 điều,tập trung vào việc hạn chế quyền lực của vua và bảo vệ một số quyền của giới quý tộc,Giáo hội và những người dân tự do. Đây được coi là văn kiện đặt nền móng cho nhiều nền dân chủ trên khắp thế giới.

Sau khi bản đầu tiên bị hủy,Magna Carta được Vua Edward I tái ban hành với 7 bản gốc năm 1300. Nhiều điều khoản trong văn kiện này đến nay vẫn được áp dụng trong luật pháp Anh.

Năm 1946,Đại học Harvard mua một văn kiện Magna Carta từ cuộc đấu giá với giá 27 USD. Bên đấu giá và Đại học Harvard khi đó đều cho rằng đây chỉ là một bản sao chép của văn kiện,bởi rất ít bản gốc còn sót lại.

Tuy nhiên,kết quả phân tích mới nhất được Đại học Hoàng gia London và Đại học Đông Anglia công bố cho thấy các chữ viết tay trong văn kiện phù hợp với bản gốc,cho thấy bản mà Đại học Harvard đang giữ là "hàng thật".

Một bản Magna Carta gốc từng được đấu giá hơn 21 triệu USD vào năm 2007.

Các chuyên gia xem xét văn kiện Magna Carta của Đại học Harvard. Ảnh: Harvard Law School

Giáo sư Carpenter tin rằng văn kiện của Harvard có thể là bản gốc bị thất lạc được tướng không quân Forster "Sammy" Maynard gửi đến Appleby ở Westmorland để đấu giá năm 1943,cùng với các tài liệu có được từ những nhà hoạt động hàng đầu trong phong trào chống buôn bán nô lệ thời đó.

"Đây là một phát hiện tuyệt vời",ông Carpenter,giáo sư lịch sử Trung Cổ ở Đại học Hoàng gia London,nói. "Bản gốc của Harvard xứng đáng được tôn vinh. Đây là một trong những văn kiện nổi tiếng và có ý nghĩa lớn nhất trong lịch sử hiến pháp thế giới,là nền tảng của các quyền tự do và là biểu tượng của truyền thống chính trị phương Tây".

Văn kiện này cũng đã ảnh hưởng sâu sắc đến quá trình lập quốc của Mỹ,từ bản Tuyên ngôn Độc lập đến việc soạn thảo hiến pháp,sau đó là Tuyên ngôn Nhân quyền.

Đức Trung (Theo Telegraph,Harvard Law School)